Lees verder
De Volkskrant schreef op 22 oktober een interessant online artikel: Het mRNA-vaccin tegen corona blijkt tumoren die normaal resistent zijn tegen de behandeling alsnog gevoelig te maken voor immuuntherapie. Patiënten met gevorderde longkanker en melanoom reageerden met de coronaprik erbij tot wel twee keer zo goed op immuuntherapie.
Maarten Keulemans, wetenschapsredacteur bij de Volkskrant:
"Het mRNA-vaccin tegen corona blijkt tumoren die normaal resistent zijn tegen de behandeling alsnog gevoelig te maken voor immuuntherapie. Patiënten met gevorderde longkanker en melanoom reageerden met de coronaprik erbij tot wel twee keer zo goed op immuuntherapie.
Van een groep patiënten met gevorderde longkanker die alleen immuuntherapie kregen, leefde na drie jaar nog 30 procent. Van de patiënten die ergens in de honderd dagen voor of na de behandeling een coronaprik hadden gehad, leefde na drie jaar meer dan 55 procent.
Het mRNA-vaccin jut het immuunsysteem op, zodat het ook kankers extra hard aanvalt, schrijven Amerikaanse onderzoekers onder leiding van oncoloog Steven Lin van de Universiteit van Texas in vakblad Nature. Zo maakt het immuunsysteem extra T-cellen aan, gespecialiseerde ‘vechtcellen’ die de kanker herkennen en aanvallen.
‘Dit smaakt naar meer’
Dat is ‘theoretisch eigenlijk heel logisch’, zegt hoogleraar immunologie Marjolein van Egmond (Amsterdam UMC) desgevraagd, na lezing van het onderzoek. ‘Maar het is wel voor het eerst dat dit echt eens goed is onderzocht. En het resultaat smaakt naar meer. Ik zou zeggen: we moeten dit gewoon gaan doen.’
Daarbij gaat het overigens wel om kankers die veel mutaties hebben ondergaan, zodat het immuunsysteem ze toch al makkelijker opmerkt. ‘Tumoren die er voor het immuunsysteem raar uitzien’, zoals Van Egmond zegt. Zoals longkanker, melanoom en sommige soorten darmkanker.
‘Maar het kan best dat sommige heel andere subtypes kanker met de toevoeging van zo’n vaccin nu ook ineens beter op immuuntherapie reageren’, denkt ze. ‘Ik verwacht dat we de komende tijd veel onderzoek rond deze aanpak gaan zien.’
Kalmerende signaaltjes
Tumoren hebben de onhebbelijkheid dat ze afweercellen met kalmerende signaaltjes geruststellen, om te voorkomen dat het immuunsysteem ze herkent en opruimt. Een veelgebruikte immuuntherapie, genaamd checkpuntinhibitie, verstoort die stopsignalen, zodat het immuunsysteem weer in actie komt.
Maar dat lukt lang niet altijd. Vaak zijn tumoren toch al lastig ‘zichtbaar’ voor het immuunsysteem. In andere gevallen hebben ze zich simpelweg te goed gecamoufleerd. Een coronavaccin kan in dat geval wonderen doen. De mRNA-deeltjes uit het vaccin ‘wekken een virusachtige ontstekingsrespons op, die het immuunmilieu in de tumor reset’, in de geleerde taal van de Texaanse oncologen.
Met muizenexperimenten plozen Lin en zijn collega’s in details uit wat er dan in de tumor gebeurt. Zo zetten de tumorcellen in reactie op het covidvaccin extra stoorzendermoleculen genaamd PDL1 op hun buitenkant. Voor de immuuntherapie is dat juist gunstig: meer PDL1-moleculen betekent ook meer aangrijppunten om de stopsignalen weg te trekken.
Infectie als hulpmiddel
De aanpak van kankers met hulp van ontstekingen heeft een lange voorgeschiedenis, zegt Van Egmond. ‘Al sinds de oudheid zijn er verhalen bekend van mensen die soms van hun tumoren afkwamen nadat ze een infectie hadden gekregen.’ Sinds begin vorige eeuw zijn er dan ook serieuze experimenten waarbij men kankerpatiënten probeert te genezen door ze een stevige infectie te bezorgen.
Een moderne toepassing is die bij sommige vormen van blaaskanker: de patiënt krijgt dan een blaasspoeling met het BCG-vaccin, een inenting tegen tuberculose. Het vaccin maakt het immuunsysteem extra actief, waardoor de kanker minder vaak terugkeert"
Longkanker Nederland vroeg ziekenhuisapotheker en klinisch farmacoloog Dr. Rob ter Heine om een reactie:
Dit is een bekende reactie van het lichaam. Niet alleen een vaccinatie tegen covid heeft dit effect, maar ook een griepprik doet dit.
Het is nu de tijd waarin je een prik tegen corona of de griep kunt krijgen. De corona prik kan je dit jaar tot 5 december halen. De griepprik is er tot eind november. Heb je hier interesse in omdat je immuuntherapie tegen longkanker krijgt? Overleg dan met jouw behandeld arts wat de voor- en nadelen hiervan zijn.